Bài viết này phân tích tầm quan trọng của màu sắc tôm và chiến lược cải thiện màu sắc.

Tầm quan trọng của màu sắc tôm

Mỗi loài tôm khác nhau sẽ có màu sắc khác nhau và mang tính đặc trưng cho từng loài. Với tôm, màu sắc cơ thể được sử dụng để ngụy trang, truyền tín hiệu, điều hòa thân nhiệt, giảm sự căng thẳng và bảo vệ khỏi tia cực tím.

Trên thị trường tiêu thụ – nơi tôm được phân loại và đánh giá dựa trên màu sắc của chúng, tôm có màu đỏ đẹp sau khi luộc chín được coi là chất lượng cao hơn và được người tiêu dùng chấp nhận hơn. Do màu sắc đóng một vai trò trong khả năng chấp nhận và cảm nhận chất lượng của người tiêu dùng nên chúng quyết định giá tôm trên thị trường. Tôm nuôi có màu sắc đẹp, đồng đều khi thu hoạch sẽ mang lại giá trị cao, do đó người nuôi tôm rất quan tâm đến việc cải thiện màu sắc cho tôm.

Những yếu tố ảnh hưởng đến màu sắc tôm

Màu sắc tôm bị ảnh hưởng bởi sự tương tác của một số yếu tố, trong đó là lượng sắc tố caroten trong chế độ ăn uống, sự phân bố các sắc tố dưới da, màu nền, chu kỳ sáng, cường độ ánh sáng, tình trạng căng thẳng, nhiệt độ, kim loại nặng (chủ yếu là đồng) và di truyền.

– Sự kết hợp của chế độ ăn và màu nền ao nuôi

Màu sắc cơ thể của tôm phụ thuộc vào sự hiện diện định lượng và định tính của các sắc tố carotenoids (chủ yếu là astaxanthin) trong các thể màu ở dưới da và lớp sắc tố bên ngoài lớp vỏ. Tuy nhiên tôm không tự tổng hợp được carotenoids mà phải nhờ sự tích lũy trực tiếp từ thức ăn hoặc biến đổi một phần thông qua các phản ứng trao đổi chất.

Người ta thấy rằng sự kết hợp của chế độ ăn và màu nền ao nuôi tôm ảnh hưởng đến màu sắc tôm. Tôm nuôi trong chất nền màu trắng cho thấy màu sắc kém. Tuy nhiên, khi được đặt trong chất nền tối, chúng có màu trung gian, và màu tôm được cải thiện khi cung cấp thêm astaxanthin thông qua chế độ ăn và tiếp xúc ngắn hạn với chất nền màu đen.

– Điều kiện nuôi

Màu đỏ của tôm thường xảy ra do hiệu ứng nhiệt hoặc stress oxy, nhưng hiệu ứng có thể giảm đi khi loại bỏ căng thẳng. Một vài yếu tố khác cũng đã được biết đến làm ảnh hưởng màu sắc tôm nuôi là khi bị nhiễm mầm bệnh hoặc môi trường nuôi độc hại. Martinez và cộng sự (2014) cho thấy màu đỏ hơn trong tôm có thể là kết quả của việc tiếp xúc với đồng. Các kim loại như cadmium, đồng, chì và thuỷ ngân kết hợp với astaxanthin và hình thành các phức hợp mới có màu đỏ sậm hơn. Qua đó cũng cho thấy rằng tôm có nhiều sắc tố có sức khỏe tốt hơn tôm có màu nhạt ít sắc tố.

– Lựa chọn màu sắc thông qua di truyền chọn giống

Màu sắc cơ thể tôm có thể được cải thiện thông qua lựa chọn di truyền. Lựa chọn tôm giống cho màu tối cũng được dự kiến sẽ làm tăng màu đỏ của tôm nấu chín. Sự kết hợp màu sắc cơ thể của tôm sống và nấu chín với các đặc điểm hình thái là tích cực, cho thấy rằng cả hai đặc điểm màu sắc cơ thể và hình thái có thể được cải thiện trong các chương trình nhân giống.

Cải thiện màu sắc tôm nuôi nhờ thức ăn chuyên biệt

Bên cạnh các biện pháp như lựa chọn tôm giống tốt, sử dụng chất nền tối trong ao nuôi, nuôi tôm trong điều kiện nước tốt, tránh căng thẳng thì việc bổ sung astaxanthin trong trong thức ăn cho tôm là một chiến lược phổ biến để cải thiện màu sắc tôm.

Lợi ích kép khi bổ sung astaxanthin trong trong thức ăn cho tôm: Ngoài việc làm tăng sắc tố cho tôm nuôi, astaxanthin còn là một chất chống oxy hóa giúp tăng cường khả năng chống chịu sốc stress cho tôm.

NEOVIA Việt Nam

SHTV/Tepbac