Đá sệt đã áp dụng nhiều trên tàu cá ở các nước có nghề cá phát triển từ những năm 80 của thế kỷ trước. Đá sệt tạo ra từ nước biển, chủ động trên biển, nhiệt độ thấp dưới 0 oC mà không kết tính khối cứng, phù hợp cho quy mô, điều kiện sản xuất của nghề cá ở Việt Nam. Áp dụng đá sệt bảo quản trên biển sẽ giảm thất thoát sau thu hoạch, nâng cao chất lượng cá và chất lượng đội tàu khai thác xa bờ tham gia vào chuỗi cung ứng sản phẩm xuất khẩu.

Đá sệt hay còn gọi là đá lỏng (liquid ice), đá bùn (slurry ice), đá tuyết (snow ice) Đá sệt có nhiều ưu điểm như mật độ lưu trữ năng lượng cao, làm lạnh rất nhanh do kích thước hạt băng rất nhỏ, nên rất dễ thâm nhập vào bên trong đối tượng cần làm lạnh, duy trì được nhiệt độ thấp liên tục trong suốt quá trình làm lạnh với hệ số truyền nhiệt cao. Đá sệt xốp, không kết tinh khối cứng, dễ bảo quản và bốc dỡ, không gây tổn thương thủy sản, giảm thiểu vết thâm tím hoặc dập nát thủy sản trong quá trình bảo quản vì nó là một môi trường lỏng; đá sệt có thể điều chỉnh được nhiệt độ, do đá sệt có nhiệt độ thấp -20C ÷ -40C, nên thời gian bảo quản thuỷ sản từ 25-30 ngày.

thay vì bảo quản bằng đá xay đá sệt có  nhiệt độ thấp -20C ÷ -40C bảo quản thuỷ sản từ 25-30 ngày, so với đá xay chất lượng cá giảm mạnh sau 10 ngày bảo quản, bắt buộc các tàu phải bán cá cho tàu thu mua trên biển giá rẻ.

Thay vì công nghệ bảo quản bằng đá xay theo truyền thống thì đá sệt giải quết được bài toán kéo dài thời gian bảo quản phù hợp với thời gian chuyến biển mà duy trì được chất lượng sản phẩm.

Đối với công nghệ cấp đông kéo dài được thời gian bảo quản nhưng sản phẩm sau khai thác bị đông cứng nên khi về bờ việc phân loại, rã đông bán cho các nậu vựa trở nên khó khăn và không phù hợp với thực tế sản xuất và chất lượng sản phẩm giảm trong quá trình rã đông. Mặt khác, quy mô tàu cá ở Việt Nam nhỏ và chủ yếu tàu vỏ gỗ nên việc lắp đặt vận hành hệ thống cấp đông phức tạp và tiêu hao nhiều nhiên liệu.

Công nghệ đá sệt với những ưu điểm như phân tích ở trên, nó sử dụng trực tiếp nước biển để sản xuất đá trên biển duy trì tốt nhiệt độ thấp, phù hợp với mọi quy mô tàu thuyền. Sản phẩm bảo quản bằng đá sệt mặc dù ở nhiệt độ âm nhưng sản phẩm không bị đông, không kết dính, phù hợp với thời gian bảo quản và phương thức sản xuất của hầu hết các nghề khai thác của ngư dân Việt Nam.

Ở các nước trên thế giới, hầu hết các tàu khai thác xa bờ, khai thác viễn dương đều áp dụng công nghệ đá sệt bảo quản sản phẩm trên tàu của họ.

Theo: ThS.Đinh Xuân Hùng – Viện Nghiên cứu Hải sản Tổng cục thủy sản

Nguồn: tepbac.com

SHTV